МАМЛЕКЕТТИК СТАНДАРТТАР

БАКАЛАВР ҮЧҮН

=====>

КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН

БИЛИМ БЕРҮҮ ЖАНА ИЛИМ МИНИСТРЛИГИ

«БЕКИТИЛГЕН»

Кыргыз Республикасынын билим берүү

жана илим министрлигинин буйругу менен

«_______» __________________ 20_______

№ ____________

КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН

ЖОГОРКУ КЕСИПТИК БИЛИМ БЕРҮҮСҮНҮН

МАМЛЕКЕТТИК БИЛИМ БЕРҮҮСТАНДАРТЫ

Багыты: 531600 – ТЕОЛОГИЯ

Бүтүрүүчүнүн кесиптик квалификациясы (даражасы) –бакалавр

Программаны өздөштүрүүнүн нормативдик мөөнөтү – 4 жыл.

Бишкек – 2020

1. ЖАЛПЫ ЖОБО

1.1. 531600 ТЕОЛОГИЯ багыты боюнча жогорку кесиптик билим берүүнүн бул мамлекеттик билим берүү стандарты Кыргыз Республикасынын “Билим берүү” жөнүндөгү Мыйзамына жана билим берүү тармагындагы башка нормативдик актыларына ылайык Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлиги тарабынан иштелип чыгылды жана Кыргыз Республикасынын Өкмөтү аныктаган иретте бекитилди.

Бул мамлекеттик билим берүү стандартынын аткарылуусу бакалаврларды даярдоо боюнча кесиптик билим берүү программаларын жүзөгө ашыруучу бардык ЖОЖдор үчүн – алардын уюштуруу-укуктук формаларына карабастан – милдеттүү болуп эсептелет.

1.2. Бул жогорку кесиптик билим берүүнүн мамлекеттик билим берүү стандартында Кыргыз Республикасынын “Билим берүү” жөнүндөгү Мыйзамына жана Кыргыз Республикасынын Өкмөтүтарабынан аныкталган иретте кабыл алынган жогорку кесиптик билим берүү тармагындагы эларалык документтерге ылайык (төмөнкүдөй) терминдер жана аныктамалар колдонулат:

- негизги билим берүү программасы–максаттарды, күтүлгөн натыйжаларды жана даярдоонун тиешелүү багытына ылайык билим берүү жараянынын жүзөгө ашырылышынын мазмунун жана уюштурулушун жөнгө салып туруучу окуу-методикалык документтердин жыйындысы;

- даярдоонун багыты - фундаменталдуу даярдоонун жалпылыгынын негизинде интеграцияланган ар түрдүү профилдеги жогорку кесиптик билимдүү кадрларды (адистерди, бакалаврларды жана магистрлерди) даярдоочу билим берүү программаларынын жыйындысы;

- профиль - негизги билим берүү программасынын кесиптик ишмердүүлүктүн конкреттүү түрүнө жана (же) объектисине багыттуулугу;

- сабактардын цикли - билим берүү программасынын бир бөлүгү же аныкталган максаттарыжана билим берүүнүн, тарбиялоонун натыйжалары боюнча белгилүү бир логикалык бүтүндүккө эгедер окуу сабактарынын (дисциплиналарынын)жыйындысы;

- модуль–аныкталган максаттары жана билим берүүнүн, тарбиялоонун натыйжалары боюнча белгилүү бир логикалык бүтүндүккө эгедер окуу сабактарынын (дисциплиналарынын) жыйындысы;

- компетенция - тиешелүү тармакта кесиптик ишмердүүлүк менен алектенүүүчүн зарыл болгон жеке сапаттардын, билимдин, жөндөмдүн жана тажрыйбанын динамикалуу комбинациясы;

- бакалавр – аттестациянын натыйжасына жараша билим берүүнүн 4 жылдан кем эмес болгон нормативдик мөөнөтүндө жогорку кесиптик билим берүүнүн тиешелүү билим берүү программаларын ийгиликтүүөздөштүргөн адамдарга ыйгарылуучу жана ага ээ болгон адамдарга белгилүү бир кесиптик ишмердүүлүк менен алектенүүгө же тиешелүү багыт боюнча “магистр” академиялык даражасын алуу үчүн билим алууну улантууга укук берүүчү академиялык даража;

- магистр – аттестациянын натыйжасына жараша тиешелүү багыт боюнча бакалавр академиялык даражасына ээ болгон жана жогорку кесиптик билим берүүнүн негизги билим берүү программасын 2 жылдан кем эмес болгон нормативдик мөөнөттөийгиликтүүөздөштүргөн адамдарга ыйгарылуучу жана ага ээ болгон адамдарга белгилүү бир кесиптик ишмердүүлүк менен алектенүүгө же (андан ары) билим алуусун аспирантурада улантууга укук берүүчү академиялык даража;

- кредит (зачеттук бирдик) - негизги кесиптик билим берүү программасынын эмгекти талап кылуусунун шарттуу өлчөмү;

- билим берүүнүн натыйжасы – негизги билим берүү программасы- модулу боюнча билим алуунун натыйжасында ээ болгон компетенция.

1.3. Бул мамлекеттик билим берүү стандартында төмөнкүдөй кыскартмалар колдонулат:

МББС– Мамлекеттик билим берүү стандарты;

ЖКББ – жогорку кесиптик билим берүү;

НББП – негизги билим берүү программасы;

ОУБ – окуу-усулдук бирикмеси;

НББП ДЦ– негизги билим берүү программасынын дисциплиналарынын цикли;

ККжЖЕС – кредиттерди которуунун жана жыйноонун европалык системасы;

ЖИК – жалпы илимий компетенциялар;

АК – аспаптык компетенциялар;

КК – кесиптик компетенциялар;

СИжЖМК – социалдык-инсандык жана жалпы маданий компетенциялар.

КОЛДОНУЛУУ ТАРМАГЫ

2.1. Бул жогорку кесиптик билим берүүнүн мамлекеттик билим берүү стандарты (мындан ары – ЖКББ МББС) 531600 ТЕОЛОГИЯбакалаврларын даярдоо багыты боюнча НББПти жүзөгө ашыруудагы нормалардын жана талаптардын жыйындысын туюнтуп, окуу жана уюштуруу-методикалык документацияларды иштеп чыгуу, Кыргыз Республикасынын аймагында лицензияга же мамлекеттик аккредитацияга (аттестацияга) ээ болгон жогорку кесиптик билим берүүчү бардык билим берүү уюмдары (мындар ары – ЖОЖ) тарабынан – алардын уюштуруу-укуктук формаларына карабастан – жогорку кесиптик билим берүүнүн негизги билим берүү программаларын өздөштүрүүлөрүнүн сапатын баалоо үчүн негиз болуп саналат.

2.2. 531600 ТЕОЛОГИЯ багыты боюнча ЖКББ МББСтин негизги пайдалануучулары болуп төмөнкү уюмдар саналат:

- ЖОЖдордун админстративдик, илмий-педагогикалык (профессордук-окутуучулук, илимий кызматкердик) курамы, аталган багыт жана даярдоонун деңгээлине жараша илимдин, техниканын жетишкендиктерин эске алуу менен негизги кесиптик билим берүү программаларын иштеп чыгуу, эффективдүү ишке ашыруу жана жаңылап туруу жаатындаөз ЖОЖдорунда жоопкерчиликтүү адамдар;

- аталган багыттагы адистик боюнча ЖОЖдун негизги билим берүү программаларын өздөштүрүүжаатында өз окуу ишмердүүлүктөрүн эффективдүү ишке ашыруу үчүн жоопкерчиликтүү студенттер;

- адистер бирикмелери жана кесиптик ишмердүүлүктүн тиешелүү тармактарындагы жумуш берүүчүлөр;

- окуу-усулдук бирикмелер жана Кыргыз Республикасынын аткаруу бийлигинин борбордук мамлекеттик органынын тапшырмасы боюнча билим берүү тармагындагынегизги билим берүү программаларын иштеп чыгууну камсыздоочу кеңештер;

- аткаруу бийлигинин жогорку кесиптик билим берүүсүн каржылоону камсыз кылуучу мамлекеттик органдар;

- аткаруу бийлигинин жогорку кесиптик билим берүү системасында мыйзамдуулукту сактоону көзөмөлдөөнү камсыз кылуучу,аттестацияны, аккредитацияны ишке ашыруучу жана жогорку кесиптик билим берүү тармагындагы сапатты контролдоочу ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдар;

Абитуриентттердин даярдык деңгээлине талаптар.

2.3.1. “Бакалавр” академиялык жаражасы ыйгарылуучу жогорку кесиптик билимди алууга талапкер абитуриенттин билиминин деңгээли – жалпы орто билим же кесиптик орто (же кесиптик жогорку) билим (деңгээлинде болууга тийиш);

2.3.2. Абитуриент жалпы орто билим же кесиптик орто (же кесиптик жогорку) билими тууралуу мамлекеттик үлгүдөгү документке ээ болуусу лаазым.

2.3.3. Көркөм өнөр (искусство) жана дене тарбия тармаганыдагы бакалаврларды даярдоого кабыл алган кезде ЖОЖдор кесиптик багыттагы кирүүнүн кошумча сынактарын өткөрүүгө укуктуу.

ДАЯРДОО БАГЫТЫНЫН ЖАЛПЫ МҮНӨЗДӨМӨСҮ

3.1. Кыргыз Республикасында 531600 ТЕОЛОГИЯадистигибагыты боюнча төмөнкү программаларжүзөгө ашырылат:

- ЖКББ НББП бакалаврларды даярдоо боюнча;

-ЖКББ НББП магистрлерди даярдоо боюнча.

ЖОЖдордун бакалаврларды даярдоо боюнча ЖКББ НББПти толук өздөштүргөн жана жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестациялардан белгиленген тартипте ийгиликтүүөткөн бүтүрүүчүлөрүнө“бакалавр” академиялык даражасы ыйгарылуу менен жогорку билими тууралуу диплом берилет.

ЖОЖдордун магистрлерди даярдоо боюнча ЖКББ НББПти толук өздөштүргөн жана жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестациялардан белгиленген тартипте ийгиликтүүөткөн бүтүрүүчүлөрүнө “магистр” академиялык даражасы ыйгарылуу менен жогорку билими тууралуу диплом берилет.

3.2. Жалпы орто билимдин же кесиптик орто билимдин базасында 531600 ТЕОЛОГИЯбагыты боюнча күндүзгүокуу формасы мененбакалаврларды даярдоодо ЖКББ НББПти өздөштүрүүнүн нормативдик мөөнөтү– 4 жылдан кем эмесубакытты түзөт.

Күндүз-сырттан (кечки) жана сырттан окуу формасы менен, ошондой эле билим берүүнүн түрдүү формаларын айкалыштыруу, дистанциялык билим берүү технологияларын колдонуу аркылуу бакалаврларды даярдоодо ЖКББ НББПти өздөштүрүүнүн нормативдик мөөнөтүЖОЖдор тарабынан күндүзгү окуу аркылуу өздөштүрүүнүн нормативдик мөөнөтүнө салыштырмалуу дагы бир жылга узартылат.

Бакалаврларды жана магистрлерди даярдоодо ЖКББ НББПти өздөштүрүүнүн башка нормативдик мөөнөттөрүКыргыз Республикасынын Өкмөтү тарабынан аныкталат.

3.3. Бакалаврларды даярдоодо ЖКББ НББПти өздөштүрүүнүн жалпы эмгекти талап кылуучулугу 240дан кем эмес кредитти (зачеттук бирдикти) түзөт.

Күндүзгүокуу түрүндөЖКББ НББПти өздөштүрүүнүн эмгекти талап кылуучулугу бир жылдык окуу жылы ичинде 60дан кем эмес кредитке (зачеттук бирдикке) туура келет.

Окуу жараяны эки семестрдик түзүлүштө болсо, анда бир окуу семестри ичиндеги эмгекти талап кылуучулук 30 кредитке (зачеттук бирдикке) дал келет.

Бир кредит (зачеттук бирдик) студенттин (аудиториялык, өз алдынчаокуу-иштеринин жана аттестациялардын бардык түрлөрүн кошкондо) окуу-ишинин 30 саатына барабар.

Күндүзгү-кечки жана сырттанокуу формасы менен, ошондой эле билим берүүнүн түрдүү формалары айкалыштыруу, дистанттык билим берүү технологияларын колдонуу аркылуу бакалаврларды даярдоодо ЖКББ НББПти өздөштүрүүнүн эмгекти талап кылуучулугу бир окуу жыл ичинде 48 кредиттен (зачеттук бирдиктен) кем эмес көлөмдү түзөт.

3.4. 531600 ТЕОЛОГИЯ адистиги багыты боюнча ЖКББ НББПтин билим берүү жана инсанды тарбиялоо тармагындагы максаттары.

3.4.1. 531600 ТЕОЛОГИЯ адистигибагыты боюнча ЖКББ НББПтин билим берүүтармагындагы максаты болуп төмөнкү нерселер эсептелет:гуманитардык, социалдык, экономикалык, математикалык жана табигый билимдер тармактарында (адистерди) даярдоо, бүтүрүүчүгө ал тандап алган тармактарда ийгиликтүү иштөөгөмүмкүнчүлүктөрдү жаратуучу (бакалавр деңгээлиндеги) жогорку кесиптик-профилдүү, (магистр деңгээлиндеги) тереңдетилген кесиптик, (адистик деңгээлдеги) атайын кесипкөйбилимдерди берүү, анын (студенттин) социалдык мобилдүүлүгүнө жана эмгек рыногундагы туруктуулугуна түрткү болуучу универсалдуу жана предметтик-адистештирилген компетенцияларга (студентти) ээ кылуу.

3.4.2. 531600 ТЕОЛОГИЯ адистигибагыты боюнча ЖКББ НББПтин тарбия жаатындагы максаты болуп студенттердин төмөнкү социалдык-инсандык сапаттарын калыптандыруу эсептелет: максатка умтулуучулукту, уюша билүүчүлүктү, эмгекти сүйүүчүлүктү, жоопкерчиликти, жарандык позициялуулукту, коммуникабелдүүлүктү, толеранттуулуктужанажалпы маданияттулукту ж.б.у.с. жогорулатуу;

3.5. 531600 ТЕОЛОГИЯ адистигибагыты боюнча бүтүрүүчүлөрдүн кесиптик ишмердүүлүк тармагы өз ичине төмөнкү нерселерди камтыйт:

- жалпы орто жана кесиптик орто билим берүү мекемелерин (орто мектептерди, лицейлерди, гимназияларды ж.б.у.с.) уюштуруу;

- жогорку билим берүүчү мекемелерди, маданият жана ММК мекемелерин, диний проблематикалар менен байланышкан академиялык жана илимий-изилдөө уюмдарын, диний мекемелер менен өз-ара кызматтташуучу мамлекеттик жана муниципалдык мекемелерди түзүү;

3.6. 531600 ТЕОЛОГИЯ адистигибагыты боюнча бүтүрүүчүлөрдүн кесиптик ишмердүүлүктөрүнүн объектилери болуп төмөнкүлөр эсептелет:

- жалпы орто жанакесиптик орто билим берүү мекемелеринин окуучуларына билим берүү;

- (окуу жараяндарын) уюштуруу, технологиялык жактан коштоо, окуу процессинде кеңеш берүү;

- музей экспонаттарындаярдап, каттап, иштеп жана жазып чыгуу, ошондой эле экскурцияларды өткөрүү;

- диний жана дин таануу жаатындагы материалдарды жана китепканалардагы адабияттарды, архивдерди тизмелөө (каталогдоштуруу);

- кеңеш берүү, кайра иштеп чыгуу жана дин тууралуу материалдарды ММКларга сунуш кылуу;

- басмаканалардагы теологиялык жана дин таануучулукка тиешелүү адабияттарды жалпы жана илимий жактап редакциялап чыгуу;

- тиешелүү мамлекеттик жана муниципалдык органдардын ишмердүүлүгүнүн алкагында өз ара кызматташууну жүзөгө ашыруу;

3.7. Бүтүрүүчлөрдүн кесиптик ишмердүүлүктөрүнүн түрлөрү:

- илимий изилдөө;

- педагогикалык ишмердүүлүк;

- уюштуруу-башкаруучулук (иштерин жүргүзүү).

Негизинен бүтүрүүчү даярдануучу кесиптик ишмердүүлүктөрдүн конкреттүү түрлөрүЖОЖ тарабынан кызыкдар жумуш берүүчүлөр менен биргеликте иштелип чыгылып, ошол бүтүрүүчүнүн(ЖОЖдогу) билим алуу программасынын мазмунун аныктоого тийиш.

3.8. Бүтүрүүчүлөрдүн кесиптик ишмердүүлүгүнүн милдеттери:

илимий изилдөөчүлүк ишмердүүлүктө:

- диний тармакка, ТЕОЛОГИЯ жана дин таануу сабактарына тиешелүү кесипкөй билимдин мазмунуна ээ болуу;

- диний тармакка, ТЕОЛОГИЯжана дин таануу дисциплиналарына (сабактарына) тиешелүү кесипкөй-профилдик билимдин мазмунуна ээ болуу;

- электрондук каражаттардын жана китепканалык катологдордун жардамы менен ТЕОЛОГИЯтармагына,ТЕОЛОГИЯжана дин таануу дисциплиналарына (сабактарына) тиешелүү керектүү маалыматтарды издей жана таба билүү;

педагогикалык ишмердүүлүктө:

- жалпы орто билим берүүчү мектептерде, лицейлерде жана гимназияларда, диний окуу жайларда коомтаануу курсу боюнча, ошондой эле дин таануу жана ТЕОЛОГИЯбилимдердин (диндердин тарыхы, дүйнөлүк диндердин тарыхы, конфессионалдык ТЕОЛОГИЯ, диний филасофия, диний психология ж.б.у.с.) айрым дисциплиналары боюнчасабак өтө билип, дарс (лекция), сабак өткөн кезде, педагогикалык ишмердүүлүктүн башка түрлөрү менен алектенген учурларда өзүөздөштүргөн илимин логикалуу жана ырааттуу түрдөсунуштай алуу;

- окуучулар менен мамиле жасай билип, өтүлүп жаткан сабакка тиешелүү темаларда, өлкөнүн коомдук, саясий жана маданий турумушу тууралуу алар менен ар түрдүү маселелер боюнча маек, дискуссия жүргүзө билүү, өзүнүн жеке позициясын иштеп чыгуу, калыптандыруу жана далилдей алуу;

- кезектеги сабактарга даярдана билүү, өтүлгөн материалдардын өздөштүрүлүүсүн контролдой алуу жана окуучулардын билиминин деңгээлин аныктай алуу;

- окуу жараянынын алкагында психологиялык-педагогикалык таасир этүүнүн жөндөм-тажырыйбаларына ээ болуу;

- өзүнүн педагогикалык ишмердүүлүгүн пландап, рационалдуу түрдө уюштуруп,турмуштук позициясын калыптандыруу жана өндүрүштүк тапшырмаларды чечүүүчүн өзү алган илимин колдонуу;

- уюштуруу-башкаруучулук ишмердүүлүктө:

- уюшмалардын ичичнде жана уюшмалардан сырткаркы контексттерде эффективдүү түрдөөз ара аракеттенүү; эларалык контекстте иштөө;

- ишкер кат жазышууларды жүргүзүү.

НББПти ЖҮЗӨГӨ АШЫРУУНУН ШАРТТАРЫНА КАРАТА ЖАЛПЫ ТАЛАПТАР

4.1.1. Адистик багытына жарашаЖОЖдор НББПти өз алдынча иштеп чыгышат. НББП Кыргыз Республикасында кадрларды даярдоо багытына ылайык МББСтин мамлекеттик билим берүү стандартынын негизинде жана эмгек рыногун эске алуу менен иштелип чыгылат.

ЖОЖдор илимдин, маданияттын, экономиканын, техниканын, технологиялардын, социалдык тармактардын өнүгүүлөрүн эске алуу менен, билим берүүнүн сапатынын кепилдигин камсыздоо тууралуу төмөнкү сунуштарды өз ичине камтыган рекомендацяларды кармануу менен ЖОЖдор жыл сайын НББПти жаңылап турууга милдеттүү. Ал эми, ошол рекомендациялар төмөнкү нерселерде камтылууга тийиш:

- бүтүрүүчүлөрдү даярдоонун сапатын камсыздоо боюнча стратегияларды иштеп чыгууда;

- мониторингде, билим берүү программаларын маал-маалы менен рецензиялап турууда;

- студенттердин билимдеринин жана жөндөмдөрүнүн деңгээлин, бүтүрүүчүлөрдүн компетенцияларын макулдашылган айкын критерийлердин негизинде объективдүү баалоонун процедураларыништеп чыгууда;

- окутуучуларкурамынын сапатын жана компетенттүүлүгүн камсыздоодо;

- ишке ашырылып жаткан бардык билим берүү программаларын жетишерлик ресурсттар менен камсыздоодо, анын ичинде ал ресурсттарды колдонуунун эффективдүүлүгүн билим алып жаткан студенттерден сурамжылоо жүргүзүү жолу менен дагы көзөмөлдөөдө;

- макулдашылган критерийлер боюнча өз ишмердүүлүгүн стратегиясын баалоо максатында жана бөлөк билим берүү мекемелери менен өзүн салыштыруу үчүн туруктуу түрдөөзүн-өзү изилдөөдөн өткөрүүдө;

- өз ишмердүүлүгүнүн натыйжалары, пландары, инновациялары тууралуу коомчулукту маалымдар кылууда (ошол рекомендациялар камтылууга тийиш).

4.1.2. Студенттерди жана бүтүрүүчүлөрдү даярдоонунун сапатын баалоо (иши) алардын күндөлүк, аралыктык (промежуточный) жана жыйынтыктоочумамлекеттик аттестациясын да өз ичине камтууга тийиш.Студенттердин жана бүтүрүүчүлөрдүн жеке жетишкендиктери НББПтин баскычтуу жана соңку талаптарына канчалык дал келүүчүлүгүн аттестациялоо үчүн типтүү тапшырмаларды, контролдук иштерди, тесттерди жана башка критерийлердиөз ичине камтып, билимди, жөндөмдү жана ээ болгон компетенциялардыдын деңгээлинбаалоо каражаттарынын базасы түзүлөт. Баалоо каражаттарынын базасыЖОЖ тарабынан иштелип чыгылат жана бекитилет.

Бүтүрүүчүлөрдүн кесиптик иштеринин мазмунуна, көлөмүнө жана структурасына тиешелүү талаптар ЖОЖдор тарабынан бүтүрүүчүлөрдүжыйынтыктоочу мамлекеттик аттестациядан өткөрүү боюнча жобону эске алуу менен аныкталат.

4.1.3. НББПти иштеп чыгууда бүтүрүүчүлөрдүн социалдык-инсандык компетенцияларын калыптандыруудагы ЖОЖдун мүмкүнчүлүктөрү(мисалы, социалдык өз ара аракеттене билүүчүлүгү, өзүн-өзү уюштура алуусу жана өзүн-өзү башкаруу жөндөмү, системалуу-ишмердик мүнөзү) аныкталууга тийиш. ЖОЖ өзүнүн социомаданий чөйрөсүн калыптандырууга, инсандын ар тараптуу өнүгүүсүүчүн зарыл шарттарды түзүүгө милдеттүү. ЖОЖ окуу процессинин компонентинин социалдык-тарбиялык өнүгүүсүнө, анын ичинде, студенттик өзүн-өзү башкаруунун өнүгүүсүнө, коомдук, спорттук уюмдардын, чыгармачыл клубдардын, илимий-стууденттик коомдордун иштерине студенттердин катышууларына түрткү болууга милдеттүү.

4.1.4. ЖОЖдун НББПсы студенттин тандоосуна жараша ар бир дисциплиналык циклдин вариативдүү бөлүгүнүн үчтөн биринен кем эмес көлөмдөгүсабактарды камтууга тийиш. Сабактардын түзүлүү иретинстуденттин тандоосуна жараша ЖОЖдун окумуштуулар кеңеши бекитет.

4.1.5. ЖОЖ студенттерге алардын өздөрүнүн билим алуу программаларынын траекторияларынын калыптануусуна катышууга чыныгы мүмкүнчүлүктөрдү камсыз кылууга милдеттүү.

4.1.6.НББПти түзүү учурунда ЖОЖ студенттерге алардын өздөрүнүн укуктары жана милдеттери менен тааныштырууга, студенттер тандаган сабактар алар үчүн милдеттүү сабактар болуп каларын жана алардын жалпы эмгекти талап кылуучулугу (трудоемкость) окуу планында каралганөлчөмдөн кем болбоого тийиштигин түшүндүрүүгөмилдеттүү.

4.2. НББПны ишке ашыруу учурунда студенттин укуктарына жана милдеттерине карата жалпы талаптар.

4.2.1. Студенттин тандоосу боюнча НББПте каралган окуу дисциплиналарын өздөштүрүүгө бөлүнгөн окуу мөөнөтүнүн убактысынын чектеринде студенттер конкреттүү сабактарды (дисциплиналарды) тандоого укуктуу.

4.2.2. Студент өзүнүн жеке билим алуу траекториясын калыптандырууда сабактарды тандоо жана ал сабактардын адистиктин келечектеги профилине таасири боюнча ЖОЖдон кеңеш алууга укуктуу.

4.2.3. НББПти өздөштүрүү учурунда СИжЖМКны (социалдык-инсандык жана жалпы маданияттык компетенцияларды) өнүктүрүү жаатында натыйжаларга жетүү максатында студенттер студенттик өзүн-өзү башкарууга, коомдук уюмдардын, спорттук жана чыгармачылык клубдарынын, студенттик коомчулуктардын илимий иштерине катышууга милдеттүү.

4.2.4. Студенттер ЖОЖдун НББПсинде каралган бардык тапшырмаларды бекитилген мөөнөттө аткарууга милдеттүү.

4.3. Студенттин окуу жүгүнүн максималдуу көлөмүанын аудиториялык, аудиториядан сырткаркы (өз алдынча) окуу-иштерин кошкондо бир аптада 45 саат деп бекитилет.

Билим алуунун күндүзгүтүрүндө аудиториялык окуулардын көлөмү бир аптада ЖКББнын (жогорку кесиптик билим берүүнүн) деңгээлин жана даярдыктын (адистиктин) багыттынын өзгөчөлүгүн эске алуу менен ар бир сабакты окуп-үйрөнүүгө бөлүнгөн жалпы көлөмдүн50%нын чектеринде МББС (мамлекеттик билим берүү стандарты) тарабынан аныкталат.

4.4. Күндүзгү-кечки (сырттан) окуу түрүндөбилим алган кезде аудиториялык сабактардын көлөмү бир аптада 16 саттан кем эмес болууга тийиш.

4.5. Сырттан окуу түрүндөбилим алган кезде студенткеокутуучу менен өз ара аралыктан аракеттенүүдө окуу процессине таандык бардык тийиштүү компоненттерди (максаты, тутуму, усулдары, уюштуруу формалары, окутуу каражаттары) камтыган дистанттык билим берүү технологияларын колдонуу менен бир жылда 160 сааттан кем эмес көлөмдө окутуучу менен бирге билим алуу мүмкүнчүлүгү камсыз кылынууга тийиш.

4.6. Бир окуу жылы ичиндеги каникулдук убакыттын жалпы көлөмү7-10 аптаны түзүүсү керек, анын ичинде, кышкы мезгилдеги каникулдун мөөнөтү эки аптадан кем эмес болуусу шарт.

4.7. Такшалмалар студенттердин окуу процессинде алган теориялык жана практикалык билимдерин бышыктоого жана зарыл болгон компетенцияларды калыптандырууга, практикалык жөндөмдөр менен ыктарды өздөштүрүүгө жана аларды өркүндөтүүгө багытталган. Такшалмалардын негизги түрлөрүнүн багыттары, адистиктердин окуу пландарына ылайык аныкталат. Алардын негизгилери болуп окуу-таанышуу, өндүрүштүк, кесиптик-профилдик жана квалификациянын алдындагытакшалмалары эсептелинет.

4.7.1. Окуу-таанышуу такшалмасы

Окуу-таанышуу такшалмалары теориялык билиминин негизинде алгачкы кесиптик көндүмдөрдү калыптандыруу максатында, адистиктердин өзгөчөлүгүнө ылайык университеттин материалдык-техникалык базасындагы түрдүү шарттарда (өндүрүштүк мекемелерде, университеттин лабораторияларында, борборлорунда) уюштурулат.

4.7.2. Өндүрүштүк такшалмасы

Өндүрүштүк такшалма окутуу ишмердүүлүгүндө түздөн-түз студенттердин практикалык көндүмдөрүнө багытталган. Адистиктерди даярдоо боюнча жалпы маданий жана кесиптик компетенттүүлүгүн иш жүзүндө уюштуруунун конкреттүү материалдардын негизинде айрым милдеттерди ишке ашырууда кесиптик көндүмдөрдү калыптандырууга багытталган. Кесиптик жана орто билим берүүнүн багытына жана адистигине жараша өндүрүштүк мекеме уюмдарда өткөрүлөт.

4.7.3. Кесиптик-профилдик такшалмасы

Кесиптик-профилдик практика жогорку квалификациялуу теолог адистерди даярдоодо чоң мааниге ээ жана аталган такшалманы өтөө студенттер үчүн окуу планындагы дисциплиналар сыяктуу эле милдеттүү болуп саналат.

Студенттерде бир кыйла өздөштүрүлүп калган окутуунун технологияларын, усулдарын жана ыкмаларын андан ары кеңейтүү, студенттерди мектеп коллективинде иштөөгө адаптациялоо, класстык коллектив жана андагы окуучулардын жаш өзгөчөлүктөрүнө жараша иш алып баруунун ыкмаларын, усулдарын тереңирээк байытуу болуп саналат.

Ошондой эле теологиялык кечелерди, белгилүү күндөрдү, майрамдык иш-чараларды өз алдынча өткөрүүнү жана өздөштүрүүнү максат кылат. Андан тышкары теологиялыкийримдер менен иш алып баруу жөндөмдүүлүктөрүн арттыруу менен бирге буга чейин алган теориялык билимдерин иш жүзүндө бекемдөө болуп саналат.

4.7.4. Квалификация алдындагы такшалма

Квалификация алдындагы такшалма окутуунун эң акыркы этабы болуп эсептелинет. Квалификация алдындагы такшалма практикалык окутуулардын башка түрлөрү болгон – Окуу-таанышуу, Өндүрүштүк, Кесиптик-профилдик– такшалмалардан айырмаланып индивидуалдык программада ишке ашырылат, башкча айтканда ар бир студенттин алдында өзүнүн жеке милдети турат.

Такшалмалар өтүүчү жер катары студент окуган жерге жакын ишканалар, уюмдар, мекемелер аталат. Кээде такшалмалар кошуна облустарда, а түгүл жүйөлүү аргументтер табылган учурларда өлкөнүн бардык аймактарында өтүшү да мүмкүн.

Такшалма убагында студенттер мекемедеги өзү үчүн жаңылык болгон байкоолорун, такшалманын программасы, жамааттык жана жекече иштердин тапшырмалары боюнча аткарган иштерин, ташалманын жыйынтыгы боюнча отчетту (эсеп-кысапты) жазуу үчүн алдын ала такшалманын жетекчиси тарабынан аныкталган керектүү материалдардын кыскача мазмунун такшалманын күндөлүгүнө жазат.

5. БАКАЛАВРЛАРДЫ ДАЯРДООНУН НББПине ТАЛАПТАР

5.1. Бакалаврларды даярдоонун натыйжаларына талаптар.

531600 ТЕОЛОГИЯ адистиги багыты боюнча бүтүрүүчүушул ЖКББ МББСтин (жогорку кесиптик билим берүүнүн мамлекеттик билим берүү стандартынын) 3,4-жана 3,8-пункттарына ылайык НББПтин максаттарына жана кесиптик ишмердүүлүктүн милдеттерине шайкеш келген академиялык “бакалавр” даражасына ээ болуу менен төмөнкү компетенцияларга ээ болууга тийиш:

А)универсалдуу компетенциялар:

– жалпы маданий компетенциялар(ЖМК):

ЖМК-1.Айлана-чөйрөнү курчап турган дүйнө тууралуу илимий маалыматтардын бирдиктүү системасына ээ болуп, жашоонун жана маданияттын баалуулуктарында багыт (ориентир) ала билүүгө жөндөмдүү;

ЖМК-2. Кесиптик маселелерди чечүүдөматематикалык-табият таануу гуманитардык-экономикалык илимдердин базалык жоболорун колдоно билет;

ЖМК-3. Заманбап маалыматтык технологияларды колдонуу менен өз алдынчалыктын жогорку даражасында жаңы билимдерге ээ болууга жөндөмдүү;

ЖМК-4.Салттуу усулдарды колдонот жана аларды жүзөгө ашырууга жаңы ыкмаларды табат, ошондой эле изилдөөчүлүк ишмердүүлүктүн базалык методдорун колдонуу менен долбоорлордун үстүнөн иштөөгө катышат;

ЖМК-5.Илимдеги, техникадагы жана технологиялардагы, кесиптик тармактардагы жаңы кубулуштардын социалдык-экономикалык жана маданий натыйжаларын анализдей жана баалай алат;

ЖМК-6.Өз эмгегин илимий негизде таразалап, өзүнүн ишмердүүлүгүнүн натыйжаларын өз алдынчалыктын жогорку деңгээлинде баалай алат.

- аспаптык компетенциялар (АК):

АК-1.Маалыматтарды кабыл алат, жалпылаштырат жана талдайт (анализдейт), максаттарды койот жана аларга жетүүчү жолдорду тандап алат;

АК-2.Өзүнүн оозеки жана жазма сөздөрүн (речь) мамлекеттик жана расмий тилдерде логикалык жактан ишенимдүү, далилдүү жана айкын түрдө түзө алат.

АК-3.Чет тилдердин кайсыл биринин социалдык баарлашуу (кесиптик) деңгээлинде колдоно алат.

АК-4. Ишкер баарлашууларды: эл алдында сүйлөөнү, сүйлөшүүлөрдү, кеңешмелерди өткөрүүнү, иштиктүү кат жазышууларды, анын ичинде коммуникациянын электрондук каражаттарынын жардамы менен дагы жүргүзө алат;

АК-5. Маалыматтарды алуунун, сактоонун жана иштеп чыгуунун негизги усулдарын, ыкмаларын жана каражаттарын пайдалана билет, маалыматты башкаруунун каражаты катары компьютерде,анын ичинде, глобалдык компьютердик тармактарда жана корпоративдик информациялык системаларда да иштей билүү тажырыйбасына ээ.

АК-6. Уюмдук чечимдерди иштеп чыгууга катыша билет.

- социалдык-инсандык компетенциялар (СоцИК):

СоцИК-1.Коомдо кабыл алынган моралдык, адеп-ахлактык жана укуктук нормалардын негизинде өз ара социалдык аракеттешүүгө жөндөмдүү, адамдарга урматтоо менен, бөлөк маданияттарга толеранттуулук менен, өнөктөштүк мамилелерди чыңдоого даярдык менен мамиле жасайт;

СоцИК-2.Өзүнүн жетишкендиктерин жана кемчиликтерин сын көз караш менен баалай алып, өз жетишкендиктерин өнүктүрүүнүн жана өз кемчиликтерин жоюунун жолдорун белгилеп, каражаттарын тандай алат;

СоцИК-3. Жарандык демократиялык коомдун баалуулуктарынын негизинде диалог (баарлашуу) жүргүзө алат, жарандык жигердүү турумду карманууга жөндөмдүү;

СоцИК-4.Сергек жашоо мүнөзүн үгүт-насыят кылуу, жаратылышты коргоо жана ресурстарды акыл-эстүүлүк менен пайдалануу үчүн зарыл билимдерди колдоно алат;

СоцИК-5. Жамаат менен иштеше алат, анын ичинде сабактар аралык долбоорлордун үстүнөн да иштөөгө жөндөмдүү.

Б) кесиптик компетенциялар (КК):

- илимий-изилдөөчүлүк ишмердүүлүк тармагында:

а) ТЕОЛОГИЯнын негизги бөлүмдөрүнүн маалыматтарын пайдаланат жана алардын ортосундагы өз ара байланыштарды айкын көрө билет, изилдөөнүн темасы боюнча маалыматтарды жыйнайт, системалаштырат жана талдайт, ТЕОЛОГИЯбилимдердин бирдиктүүлүгүн эске алуу менен илимий изилдөөнү жүргүзүүнүн негизги жоболорун жана усулдарын өзүнүн илимий изилдөө иштеринде колдонууга, алынган натыйжаларды илимий жүгүртүүгө (оборотко) киригизүүгө жана каттоого (оформление) даяр (КК-1);

б)ТЕОЛОГИЯмазмундагы маселелерди чечүүнүн стандарттык усулдарын пайдалана алат (КК-2);

в) дин таануу маселелери боюнча илимий изилдөөлөргө катышат (КК-3);

г) заманбап маалыматтык коомдун өнүгүүсүндөгү информатиканын маанисин жана маңызын түшүнөт, бул жараянда пайда болуп жаткан коркунучтарды жана кооптууктарды аңдап-сезет, маалыматтык коопсуздуктун негизги талаптарын, анын ичинде мамлекеттик сырларды да сактай билет; маалыматтарды алуунун, сактоонун жана иштеп чыгуунун негизги усулдарын, ыкмаларын жана каражаттарын пайдалана билет, маалыматты башкаруунун каражаты катары компьютерде, анын ичинде, глобалдык компьютердик тармактарда жана корпоративдик информациялык системаларда да иштей билүүнүн тажырыйбасына ээ (КК-4).

- окуу-тарбиялык жана агартуучулук ишмердүүлүк тармагында:

а) окуу курстарынын элементтерин иштеп чыгуу жана методикалык материалдарды даярдоо үчүн негизги принциптерди жана методдорду колдонот; жалпы жана адистик окуу курстар боюнча булактык жана библиографиялык саресептерди (обзорлорду) түзө алат (КК-5);

б)орто жана жогорку окуу жайларындагы окуу процессинде (окутуучунунун жетекчилиги астында) жардамчы-ассистенттик кылган кезде таалим-тарбиянын заманбап окутуу-уюштуруу усулдарын жана жоболорун колдоно алат; окуучуларүчүнөз алдынча сабактарды уюштура алат жана сабактан сырткаркы иш-чараларды өткөрөт (КК-6);

- социалдык-практикалык ишмердүүлүк тармагында:

а)практикалык ишмердүүлүктөТЕОЛОГИЯ негиздердин, принциптердин, методдордун билимдерин жана бул ишмердүүлүктүн ар түрдүү формаларын колдонот; диний уюмдун практикалык ишмердүлүгүн изилдөөлөргө катышат жана ал изилдөөлөрдүн натыйжаларын колдонот (КК-7);

- эксперттик-кеңешчилик (консультативдик)ишмердүүлүк тармагында:

а) материалдарды кесиптик ишмердүүлүктүн объектилерине ылайык жыйнайт, системалайт жана анализдейт (КК-8);

б) конкреттүү профилдик эксперттик-кеңешчилик (консультативдик) маселелерди чечүүдө анализдин натыйжаларын колдонот (КК-9);

- өкүлчүлүк-ортомчулук ишмердүүлүк тармагында:

а) тарых, типология жана өз ара мамилелер маселелеринин актуалдуулугу жаатындагы маалыматтарды диний уюмдарда да, диндер аралык, маданий (цивилизациялык), коомдук, мамлекеттик жана илимий контекстте да колдонот (КК-10);

б) диний уюмдардын катышуусу менен координациялык түзүлүштөрдөиштеген кезде, ошондой эле теологдун кесиптик ишмердүүлүгүнүн бардык тармактарында өкүлчүлүк-ортомчулук вазийпаны аркалаган учурларда аталган маалыматтарды пайдаланат (КК-11);

- профилдик-адистешкен ишмердүүлүк тармагында:

а) профилдик ТЕОЛОГИЯсабактарды өздөштүрүүүчүн ТЕОЛОГИЯтармагында базалык билимдерди активдүү колдонот, ошондой эле философиянын, тарыхтын, көркөмөнөр таануунун (искусствовдения), филологиянын фундаменталдык бөлүмдөрүнүн адистештирилген маалыматтарын (профилдик багытка ылайык) пайдаланат (КК-12);

б) (алдыга) коюлган кесиптик маселелрди чечүүүчүн заманбап техникалык каражаттарды жана маалыматтык технологияларды профилдик багытка ылайык колдонот (КК-13);

- социалдык-практикалык ишмердүүлүк тармагында:

а) ТЕОЛОГИЯ- негиздер, жоболор, усулдар жана бул ишмердүүлүктүн ар түрдүү формалары тууралуу билимдерди практикалык ишмердүүлүктөколдоно алат; конфессиялардын практикалык ишмердүүлүгүн изилдөөлөргө катышат жана ал изилдөөлөрдүн натыйжаларын колдоно алат (КК-14);

- уюштуруу-башкаруу ишмердүүлүгү тармагында:

а) экономика, экономикалык окуулар жана социалдык башкаруу тармактарындагы базалык билимдерди колдоно алат (КК-15);

б) аз сандуу тайпалардын ишмердүүлүгүн башкаруу жөндөмүнө эгедер болуп, коомдук маалымат жана кеңеш берүү, анын ичинде, музейлерде, мектеп жана китеп олимпиадаларында, музейлик көрсөтмөлөрдө экскурсияөткөрүү иштерин уюштура алат (КК-16);

в) китептик, журналдык, сөздүктүк жана энциклопедиялык долбоорлорду уюшутуруп жана ишке ашыра алат, автордук жамааттардын ишмердүүлүгүн уюштура алат (КК-17).

ТЕОЛОГИЯ БОЮНЧА БАКАЛАВРЛАРДЫ ДАЯРДООДОГУ ЖКББ НББПнын ТҮЗҮЛҮШҮ

НББП ДЦ коду	Окуу циклдары жана аларды өздөштүрүүнүн долбоорлонгон натыйжалары	Эмгекти талап кылуучулугу (кредиттер)	Болжолдуу программаларды, окуу китептерин жана окуу куралдарыништеп чыгуу үчүн сабактардын тизмеси	Калыптанган компетенциялардын коддору
	Гуманитардык, социалдык жана экономикалык цикл
	Базалык бөлүк: Циклдин базалык бөлүгүнүн сабактарын окуп-үйрөнүүнүн натыйжасында окуучулар төмөнкү нерселерди билүүгө тийиш: - атамекендик тарыхтын негизги окуяларын, кубулуштарын жана маселелерин; атамекендик тарыхий процесстин негизги этаптарын, тенденцияларын жана өнүгүүөзгөчөлүгүн; курстун хронологиясын, негизги түшүнүктөрүн, аныктамаларын, терминдерин жана негизги дүйнөтаануучулук идеяларын; атамекендик ири тарыхчылардын негизги эмгектерин; - Манастын жети осуятын. (Төмөнкү нерселер тууралуу тааныштыгы жана) түшүнүгү болууга тийиш: - лексикалык бирдиктердин негизги айкалышуу ыкмалары тууралуу жана сөз түзүлүштөрүн пайда кылуучу негизги моделдер жөнүндө; - тилдик материалдардын мүнөздүү ыкмаларын жанасөз аркылуу баарлашуунун ар түрдүү көрүнүштөрүнө жараша ал ыкмаларды тандоонун жолдорун; - гуманитардык илимдердин предметтик, дүйнөтаанымдык, методологиялык өзгөчөлүктөрү тууралуу; - “Манас” эпосунун тарыхий мааниси тууралуу, “Манас” эпосун дүйнөлүк маданияттын бир үлгүсү катары жана улуттук идеологиянын негизи катары (таануусу керек). (Төмөнкү иштерди) атакара билүүсү кажет: Зарыл материалдарды алуу үчүн кесиптик ишмердүүлүк жаатындагы кыргыз (-орус) тилдериндеги түпнускалуу адабияттарды анализдей алуу; - өзүнүн пикирлерин жазуу жана оозеки түрдө, анын ичинде заманбап маалыматтык технологияларды колдонуу аркылуулогикалуу жана сабаттуу айтып-жазып жеткире алуу; - чет тилдердеги адаптацияланбаган материалдарды, анын ичинде окуу материалдарын да пайдалануу; - атамекендик тарыхтын фактыларын жана кубулуштарын объективдүү баалоо жана талдоо үчүн тарыхий маалыматтардын маанисин ачыктоо жана негиздөө; тарыхий маалыматтар мененспецифика жана ишмердүүлүктүн негизги тармактары ортосундагы байланышты аныктоо; тарыхтан сабак алуу жана тарыхый өтмүшкө карата кадырлуу мамиле кылуу маселеси боюнча өз алдынча тыянактарды чыгаруу; - заманбап дүйнөдөгү информациялык агымдарда багыт ала билүү; - “Манас” эпосунун каармандарынын баатырдыктарын, тарыхый, этнографиялык, културологиялык, философиялык маанилерин айтып берүү. (Төмөнкүжөндөмдөргө) ээ болууга тийиш: - маданий ой жүгүртүүнүн жана ойду сөз менен туюнта билүүнүн негизги ыкмаларын пайдалана билүү жөндөмүнө; - жазма коммуникациянын негизги ыкмаларын, анын ичинде чет тилдерде да жаназаманбап маалыматтык технологияларды пайлалануу аркылуу да колдонуу жөндөмүнө; - эл алдында сүйлөй билүү жөндөмүнө; - рефлексия жөндөмүнө, өзүнүн кесиптик ишмердүүлүгүнүн натыйжаларын адекваттуу баалоого жарамдуулук жөндөмүнө; - өзүн-өзү билимге сугаруу шыгына жана жаңы билимдерди алуу жөндөмүнө, үзгүлтүксүз илим алуу принцибине ылайык диний ишмердүүлүктөгү жаңы шарттарга көнө билүүжөндөмүнө; - социалдык жана гуманитардык илимдерде кабыл алынганмаалыматтарды системалоонун негизги усулдарын колдоно билүүжана анын ичинде заманбап маалыматтык технологияларды колдонуу аркылуу аларды практика жүзүндө пайдалана билүүжөндөмүнө; - Манастын жети осуятына жана Атажурталдындагы милдеттерге негизденген толеранттуулуктун, биримдиктин, адилеттүүлүктүн жана эл достугунунпринциптерин кармана билүү жөндөмүнө;		Кыргыз тили жана адабияты Орус тили Чет тили Кыргызстан тарыхы Кыргызстан географиясы Философия Манас таануу
	Вариативдик бөлүк: (билүү, жасай алуу жана аларды аткара алуу (жөндөмүнө ээ болуунун) деңгээли ЖОЖдун НББПси тарабынан аныкталат.
	Математикалык жана табият таануу цикли
	Базалык бөлүк Базалык бөлүктүн сабактарын окуп үйрөнүүнүн натыйжасында студент төмөнкү амалдарды аткара алуусу кажет: *(Студенттинтөмөнкү нерселер тууралуу тааныштыгы жана) түшүнүгү болуусу шарт: - гуманитардык изилдөөлөрдө математиканын жана информатиканын ролу тууралуу; - заманбап билим берүүдөгү жана илимдеги информациялык технологиялардын орду жана ролу тууралуу; - негизги математикалык структуралар жана методдор, метематикалык моделдөөлөр, ыктымалдуулуктар жана статистика, математикалык моделдер, алгоритмдер жана программалоонун тилдери, кесиптик ишмердүүлүктү стандарттык программалык камсыздоо, информациянын негизги түшүнүктөрүжана аны коргоонунун методдору, компьютердик практикумтууралуу; - компьютердин структурасы, анын иштөө принциптери жана компьютердин негизги мүмкүнчүлүктөрү (тууралуу); - өзүнүн кесиптик ишмердүүлүгүн камсыздоо үчүн программалоонун тилдери жана стандарттык программалары жөнүндө; - биосферанын, экосистеманын түзүлүштөрү, организмдер менен чөйрөнүн, экологиянын менен адам саламатчылыгынын өз ара карым-катнаштары, курчап турган айлана-чөйрөнүн жалпы глобалдык-ааламдык көйгөйлөрү (тууралуу). (Студент төмөнкү нерселерди) аткара алуусу зарыл*: - кесиптик ишмердүүлүктө стандарттык программалык камсыздоону пайдалануу; - маалыматтын негизги түшүнүктөрүн жана аны коргоонунун методдорун ажырата алуусу; - заманбап компьютердик технологияларды колдоно билүүсү; - биологиялык көп түрдүүлүктөр, психиканын физиологиялык негиздери, социалдык жүрүм-турум, экология жана инан саламатчылыгы, органим менен чөйрөнүн өз ара катнашы, жараталышты коргоо принциптери, жартылышты акыл-эстүүлүк менен (рационалдуу) пайдалануу, Жер еволюциясындагы инсандын орду, ноосфера жана бирдиктүү маданияттын парадигмасытууралуу билимдерди пайдалана алуусу (керек); - математикалык анализдин негизги усулдарын; - билим берүүдөгүдолбоордук жана инновациялык ишмердүүлүктүн ыкмаларын; информациянын кесиптик булактарында (журналдарда, сайттарда, билим берүү порталдарыда ж.б.у.с.) ориентация (алуу) ыкмаларын; - экологиялык экспериментти өткөрүү жанаанын натыйжаларын иштеп чыгуужөндөмүнө ээ болуп, инсандын экологиялык маданиятын тарбиялоонун негизикатарыэкологиялык чыйырдын каттамын түзүү ыкмаларын (билүүсү шарт).		Математика Информатика Экология Учурдагы табият таануу концепциялары
	Вариативдик бөлүк: (билүү, жасай алуу жана аларды аткара алуу жөндөмү ЖОЖдун НББПси тарабынананыкталат
	Кесиптик цикл
	Базалык (жалпы кесиптик) бөлүк Циклдин базалык бөлүгүнүн сабактарын окуп-үйрөнүүнүн натыйжасында билим алуучу (студент) төмөнкү нерселерди билүүгө тийиш: Конфессионалдык ишенимдин тарыхын, негизги фактыларын жана азыркы абалын, түзүлүшүн, методологиялык негиздерин, фундаменталдык бөлүмдөрүн; ыйык тексттердин калыптануу тарыхын жана алардын чечмеленишин; негизги эстеликтерин (б.а. ыйык жерлерин) жана диний адабияттардын авторлорун; конфессиялардын пайда болуу тарыхын жана алардын азыркы абалын; ыйык текстердин жазууларынын негиздерин, фонетикалык түзүлүшүнүн, грамматикасынын жана жүзөгө ашырылып жаткан профилге ылайык тилинин лексикасын; мамлекеттик-конфессиалдык жана коомдук-конфессиалдык мамилелердин тарыхын жана жана учурдагы абалын, конфессиялардын турмушунун практикалык өңүтүн; конфессионалдык социалдык доктриналардын негиздерин; маданиятты, мамлекетти жана коомду конфессиалдык (көз караштан) түшүнүүнүн негиздерин (билүүгө тийиш). *(Студент төмөнкү нерселерди) жасай алуусу зарыл: Базалык ТЕОЛОГИЯ билимдерди жана байланыштарды түшүндүрө билүүсү; кесиптик ишмердүүлүктүн негизги түрлөрү менен байланышкан милдеттерди жана проблемаларды анализдей алуусу; базалык дин таануучулук маалыматтарды түшүнө, түшүндүрө жана сын көз менен анализдей алуусу. (Студент төмөнкү нерселерди аткаруу жөндөмүнө) ээ болуусу шарт*: Эл алдында (публично) сүйлөй билүү, логикалуу жана далилдүү ой жүгүртүү, дискуссия жүргүзө алуу, (хикматтуу) талашып-тартыша билүүжөндөмдөрүнө; теориялык ТЕОЛОГИЯ билимдерин иш жүзүндө колдоно билүү жөндөмдөрүнө; араб тилин ишкер, кесипкөй жана ориентацияланган деңгээлде колдоно билүү жөндөмүнө; илимий адабияттарды рефераттоо жана аннотациялоо жөндөмүнө; теориялык ТЕОЛОГИЯ илимдерин практика жүзүндө колдоно алуу тажырыйбасына; ТЕОЛОГИЯ изилдөөнүн негизги методдорун пайдалана алуу жана ал изилдөөнүннатыйжаларын конкреттүү маселени чечүү үчүн колдоно билүү жөндөмүнө; конфессиялардын ишмердүүлүгүн практикалык изилдөөлөргө катышуу тажырыйбасына; бүтүрүүчүнүн кесиптик ишмердүүлүгүнүнбардык түрлөрүнө катыша алуу жөндөмүнө (ээ болууга тийиш);		Араб тили Ыйык китепти үйрөнүү Ыйык айтылыштарды үйрөнүү Ишенимокуусу (Акыйда) Ислам юриспруденциясы Пайгамбардынөмүр таржымалы Диндертарыхы Ислам этикасы	ЖИК -1-6; АК -1, 2,4; СИжЖМК-2 4,6; КК -1, 17
	Вариативдик бөлүк:(Билими, жөндөмү жана аларды пайдалана билүү деңгээли ЖОЖдун НББПнын тарабынан аныкталат)
	Дене тарбия	400 саат		ЖИК -1, 6; АК -1, 3-6.
	(Билими, жөндөмү жана аларды пайдалана билүү деңгээли ЖОЖдун НББПнын тарабынан аныкталат)		1. Окуу-таанышуу Такшалмасы. 2. Өндүрүштүк Такшалмасы жана/же Кесиптик-профилдик Такшалмасы 3. Квалификация алдындагы практика
	ВКРдик даярдыкты кошкондо мамлекеттик жыйынтыктоочу аттестация
	Негизги билим берүү программасынын жалпы эмгек талап кылуучулугу (трудоемкость)

5.3. Бакалаврларды даярдоонун НББПсин релизациялоонун шарттарына карата талаптар.

5.3.1. Окуу жараянын кадрдык камсыздоо.

Бакалавриаттын негизги билим берүү программасын жүзөгө ашыруу жараяны өтүлүүчү сабактын профилине шайкеш базалык илимге, илимий даражага же тиешелүү кесиптик тармактагы ишмердүүлүк тажырыйбасына эгедер жана илимий же илимий-методикалык ишмердүүлүк менен системалуу түрдө алектенген илимпоз-окутуучул кадрлар менен камсыздалууга тийиш. Бул негизги билим берүүпрограммасы(НББП) боюнча билим берүпроцессин камсыздаган окутуучулардын жалпы санынын ичинде илимдин кандидаты же доктору даражасына ээ болгон окутуучулардын үлүшү 35%дан кем болбошу керек.

Кесиптик циклдин окутуучулары, адатта, магистр, илимдин кандидаты, доктору илимий даражаларына жана (же) тиешелүү кесиптик тармакта тажырыйбага ээ болууга тийиш.

Илимий даражага жана (же) илимий наамга ээ окутуучулардын жалпы санынын ичинен 15%га чейинкиси бул багыт боюнча акыркы он жылдан ашык убакыттан бери жетекчилик кызматтарда же баштоочу адис катары практикалык иш тажырыйбасына ээ окутуучулар менен алмаштырылса болот.

Бакалавриаттын программаларын жетектөөчүлөр туруктуу түрдөөз алдынча (чыгармачылык) изилдөө долбоорлорун жүргүзүп,же изилдөө долбоорлоруна катышуулары керек, ошондой эле (ЖАКтынтизмесиндеги журналдарды кошкондо) атамекендик илимий же (жана) чет элдик рефераттык журналдарда, профил боюнча улуттук конференциялардын эмгектеринде илимий изилдөө материалдарын жарыялап, үч жылда бир жолудан кем эмес жолу кесипкөйлүктү жогорулатууларданөтүп туруулары шарт.

5.3.2.Окуу процессин окуу-методикалык жактан камсыздоо.

Негизги билим берүү программасы окуу-методикалык документациялар жана НББПтин бүткүл окуу модулдарынын материалдары менен касыздалуусу кажет. Негизги билим берүү программасын ишке ашыруужараяны маалыматтар базасына жана негизги билим берүү программасынын модулдарынын толук тизмеси боюнча түзүлгөн китепканалык фонддорго ар бир студенттин колу жете тургандай шарт түзүү аркылуу камсыздалуусу керек. Билим алуучуларөз алдынча даярданышкан учурларда аларга электрондук билим берүү платформаларынын жана интернет тармактарынын жеткиликтүү болуусу камсыз кылынуусу зарыл.

Негизги билим берүү программасы боюнча билим алуучулардын ар бири кесиптик циклдин билим берүү программасына кирген ар бир сабагы боюнча (мезгилдүү басылмалардын электрондук базаларын да кошкондо) бирден кем эмес окуу-методикалык электрондук жана (же) кагазга басып чыгарылган басылма менен камсыздалуусу керек.

Китепканалык фонддор электрондук жана (же) кагазга басып чыгарылган басылмалар жана базалык бөлүктүн сабактары боюнча акыркы 10 жыл ичинде басып чыгарылган негизги окуу адабияттары менен комплектацияланган болуусу шарт.

Окуу фондунан сырткары, кошумча адабияттардын фонддоруда расмий, маалымдама-библиографиялык, адистештирилген, мезгилдүү басылмаларды өз ичине камтуусу кажет. Электрондук-китепкана системасыар бир билим алуучу үчүн интернет тармагы жеткиликтүү болгон ар бир түйнүн аркылуу зарыл болгон окуу материалдарынын баарын өз алдынча алуу мүмкүнчүлүгүн камсыздоого тийиш. Билим алуучулар үчүн маалыматтардын заманбап кесиптик базаларынын, сурап-билме маалымдамалык информациялардын жана издеп-тапма (поисковые) системалардын жеткиликтүү болуусу (ЖОЖдордун электрондук китепканалары тарабынан) камсыз кылуунуусу лаазым.

5.3.4. Окуу процессин материалдык-техникалык камсыздоо.

Бакалаврларды даярдоочу негизги билим берүү программаларын ишке ашыруучу жогорку окуу жайлары билим алуучулардын дисциплинардык, дисциплиналар аралык, лабораториялык, практикалык жана илимий-изилдөөчүлүк иштеринин бардык түрлөрүн өткөрүүнү камсыздай турган,ЖОЖдун окуу планында бекитилип, санитардык, өрткө каршы коопсуздук эрежелерине жана нормаларына ылайык келе турган материалдык-техникалык базага ээ болуусу кажет.

Бакалаврдык программаны жүзөгө ашыруу үчүн минималдуу түрдө зарыл болгон материалдык-техникалык камсыздоо өз ичине төмөнкү шарттарды камтыйт:

- мультимедиялуу демонстрациялык комплекстер менен жабдылган окуу аудиториялары;

- глобалдык издөө системаларына чыгууга жөндөмдүү компьютердик сыныптар (класстар);

- профилге ылайык атайын жабдылган лабораториялар;

- окуу-методикалык кааналар (кабинеттер);

- атайын лабораториялар, спорт залдары жана жабдуулары, (ишке ашырылып жаткан профилге шайкеш түрдө) атайын жабдылган аудиториялар.

Студент сабаккаөз алдынча даярдануу максатында электрондук басылмаларды колдонгон кездеЖОЖ окутулуп жаткан сабактардын көлөмүнө ылайык ар бир билим алуучуну компьютердик класстан иш орун менен камсыздоого милдеттүү.

ЖОЖ лицензиялуу зарыл программалык камсыздамалар менен камсыздалган болуусу шарт.

6. БҮТҮРҮҮЧҮЛӨРДҮ ДАЯРДООНУН САПАТЫН БААЛОО

6.1. Негизги билим берүү программасынын өздөштүрүүнүн сапатын баалоо жараяны күнүмдүк, аралык (промежуточный) жана жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестациялоолорду өз ичине камтууга тийиш.

6.2. Ар бир сабак боюнча күнүмдүк жана ортолуктук көзөмөлдүн конкреттүү формалары менен процедуралары ЖОЖ тарабынан өз алдынча иштелип чыгылат жана (окуу жылынын башталышындагы) биринчи айдын ичинде билим алуучуларга маалымдалат.

6.3. Жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестация бүтүрүүчүнүн кесипкөйлүк (квалификациялык) эмгегин коргоосун өз ичине камтыйт. Жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестация бүтүрүүчүнүн бакалаврдык кесипкөйлүк ишин коргоосун же болбосо мамлекеттик сынакты өз ичине камтыйт.

Бүтүрүүчүнүн кесипкөйлүк (бакалаврдык) ишинин мазмуну, көлөмү жана түзүлүшү Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2012-жылдын 29-майындагы №346-токтому менен бекитилген бүтүрүүчүлөрдүн жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестациясы тууралуу аракеттеги жобосунун негизинде, ошондой эле ушул ЖКББ МББСтин “бакалавриаттын негизги билим берүү программасын өздөштүрүүгө карата талаптары” бөлүмүнө ылайык жогорку окуу жайы тарабынан аныкталат.

Жыйынтыктоочу мамлекеттик сынактын формасы жана мазмуну ОМБнын сунуштамаларына ылайык аныкталат.

Бул стандарт Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлиги тарабынан иштелип чыкты.

Окуу-усулдук бирикменинтөрагасы

психология илимдеринин кандидаты,доцентКоңурбаевТ.А.

Түзгөндөр:

Юридикалык илимдеринин философия (Ph.D)

доктору, доценттин м.а.Исмаилов Ш.А.

Теология илимдеринин философия (Ph.D) Мурзараимов Б.А.
Теология илимдеринин философия (Ph.D) Галмаматов А.А.
Теология илимдеринин философия (Ph.D) Эргешов Э.К.
Теология илимдеринин философия (Ph.D) Актанов Н.Т.
Теология илимдеринин философия (Ph.D) Жусупов М.Г.
Теология илимдеринин философия (Ph.D) Себетов Ж.Б.
Теология илимдеринин философия (Ph.D) Тагаев М.К.
Теология илимдеринин философия (Ph.D) Сарбагышов Б.Р.

Тиркеме 1

“531600 – Теология” багытынын Ислам теологиясы профили боюнча Вариативдик бөлүккө Окуу-усулдук бирикме тарабынан сунушталган сабактардын тизмеси:

№	Сабактардын аталышы
1	Элдик каада салт жана ислам
2	Сарф (Араб тилинин морфологиясы)
3	Куран таануу
4	Нахву (Араб тилинин грамматикасы)
5	Ислам укугу
6	Куранды чечмелөө
7	Ислам тарыхы
8	Ислам фикхы
9	Хивар (Арабдиалогу)
10	Хадис таануу
11	Диний социология
12	Диний мектептер жана агымдар
13	Диний маданияттын тарыхын окутуунун методикасы
14	Балага (Стилистика)
15	Ислам педагогикасы
16	Диний психология
17	Дипломатия жана ислам
18	Ислам философиясы
19	Риторика

___________________________________________________________________________________________________________________________________

КЕСИПТИК ОРТО БИЛИМ БЕРҮҮ КОЛЛЕДЖИ ҮЧҮН

=====>

МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ

КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ

УТВЕРЖДЕН

Министерством образования и науки Кыргызской Республики

Приказ № ____________________

от « » 2019 г.

Регистрационный номер__________

ГОСУДАРСТВЕННЫЙ ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫЙ СТАНДАРТ

СРЕДНЕГО ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ

Кыргызской Республики

Специальность: 050717 - “Теология”

Квалификация – теолог

Бишкек 2019

ГЛАВА 1

ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

1. Настоящий Государственный образовательный стандарт по специальности 050717 – “Теология” среднего профессионального образования Кыргызской Республики (далее – Государственный образовательный стандарт) разработан в соответствии с Законом Кыргызской Республики «Об образовании» и иными нормативными правовыми актами Кыргызской Республики в области образования.

2. В настоящем Государственном образовательном стандарте используются следующие понятия:

- основная профессиональная образовательная программа – совокупность учебно-методической документации, регламентирующей цели, ожидаемые результаты, содержание и организацию реализации образовательного процесса по соответствующей специальности;

- цикл дисциплин – часть образовательной программы или совокупность учебных дисциплин, имеющая определенную логическую завершенность по отношению к установленным целям и результатам обучения, воспитания;

- модуль – часть учебной дисциплины, имеющая определенную логическую завершенность по отношению к установленным целям и результатам обучения, воспитания;

- компетенция – динамичная комбинация личных качеств, знаний, умений и навыков, необходимых для занятия профессиональной деятельностью в соответствующей области;

- кредит (зачетная единица) – условная мера трудоемкости основной профессиональной образовательной программы;

- результаты обучения – компетенции, приобретенные в результате обучения по основной образовательной программе/модулю.

Выполнение настоящего Государственного образовательного стандарта является обязательным для всех образовательных организаций, реализующих программы среднего профессионального образования, независимо от их организационно-правовых форм.

ГЛАВА 2

ОБЛАСТЬ ПРИМЕНЕНИЯ

3. Настоящий Государственный образовательный стандарт представляет собой совокупность норм, правил и требований, обязательных при реализации основной профессиональной образовательной программы по специальности 050717 – “Теология” и является основанием для разработки учебной организационно-методической документации, оценки качества освоения основных профессиональных образовательных программ среднего профессионального образования всеми образовательными организациями, реализующими программы среднего профессионального образования независимо от их организационно-правовых форм, имеющими лицензию и аккредитацию на территории Кыргызской Республики.

4. Основными пользователями Государственного образовательного стандарта по специальности 050717 – “Теология” являются:

- администрация и педагогический состав образовательных организаций, имеющих право на реализацию основной профессиональной образовательной программы по данной специальности;

- студенты, ответственные за эффективную реализацию своей учебной деятельности по освоению основной образовательной программы по данной специальности;

- объединения специалистов и работодателей в соответствующей сфере профессиональной деятельности;

- учебно-методические объединения и советы, обеспечивающие разработку основных образовательных программ по поручению уполномоченного государственного органа в сфере образования Кыргызской Республики;

- уполномоченные государственные органы в сфере образования, обеспечивающие финансирование среднего профессионального образования;

- уполномоченные государственные органы в сфере образования, обеспечивающие контроль за соблюдением законодательства в системе среднего профессионального образования, осуществляющие аккредитацию и контроль качества в сфере среднего профессионального образования.

ГЛАВА 3

ОБЩАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА СПЕЦИАЛЬНОСТИ

5. Формы освоения основной профессиональной образовательной программы по специальности 050717 – “Теология”:

- очная;

- очно-заочная (вечерняя);

- заочная (дистантная).

6. Нормативный срок освоения основной профессиональной образовательной программы по специальности среднего профессионального образования при очной форме обучения на базе среднего общего образования составляет не менее 1 года 10 месяцев. В случае реализации данной профессиональной образовательной программы на базе основного общего образования установленный нормативный срок освоения увеличивается на 1 (один) год.

7. При реализации общеобразовательной программы среднего общего образования (10-11 классов), интегрированной в программу среднего профессионального образования, документ (аттестат) о среднем общем образовании не выдается, а оценки по предметам выставляются в документ (диплом) о среднем профессиональном образовании.

8. Абитуриент при поступлении должен иметь один из документов:

- аттестат о среднем общем образовании;

- свидетельство об основном общем образовании.

9. Сроки освоения основной профессиональной образовательной программы среднего профессионального образования по очно-заочной (вечерней) и заочной (дистантной) формам обучения, а также в случае сочетания различных форм обучения и использования дистанционных образовательных технологий, увеличиваются образовательной организацией, реализующей программы среднего профессионального образования, на 6 месяцев относительно установленного нормативного срока освоения при очной форме обучения.

Иные нормативные сроки освоения основной профессиональной образовательной программы среднего профессионального образования утверждаются отдельным нормативным правовым актом.

10. Трудоемкость основной профессиональной образовательной программы среднего профессионального образования по очной форме обучения составляет не менее 120 кредитов (зачетных единиц). Трудоемкость одного учебного семестра равна не менее 30 кредитам (зачетным единицам) (при двухсеместровой организации учебного процесса).

Один кредит (зачетная единица) равен 30 часам учебной работы студента (включая аудиторную, самостоятельную работу и все виды аттестации).

Трудоемкость основной профессиональной образовательной программы по очно-заочной (вечерней) и заочной (дистантной) формам обучения, а также в случае сочетания различных форм обучения и использования дистанционных образовательных технологий, за учебный год составляет не менее 45 кредитов (зачетных единиц).

11. Цели основной профессиональной образовательной программы среднего профессионального образования по специальности 050717 – “Теология” в области обучения и воспитания личности.

В области обучения целью основной профессиональной образовательной программы среднего профессионального образования по специальности 050717 – “Теология” является:

- подготовка квалифицированного специалиста среднего звена, непосредственно осуществляющего теологическое обслуживание населения и помощь в организации работы экспертных служб, независимо от их организационно-правовых форм и видов собственности;

- развитие общих и профессиональных компетенций в соответствии с требованиями заинтересованных сторон, позволяющее выпускнику успешно работать в сфере теологии и религиоведения.

В области воспитания личности целью основной профессиональной образовательной программы среднего профессионального образования по специальности 050717 – “Теология” является формирование у студентов социально-духовных качеств, как вежливость, доброжелательность, милосердие, честность, толерантность, самообладание, и др., а также развитие социально-личностных качеств, как самостоятельность, целеустремленность, организованность, трудолюбие, ответственность, гражданственность, коммуникативность.

12. Область профессиональной деятельности выпускников специальности 050717 – “Теология” включает:

- организацию теологического и религиоведческого обучения и воспитания;

- услугу консультирования в учреждениях начальных религиозных образований, учреждених культуры и СМИ, академических организаций, связанных с религиозной проблематикой; государственных и муниципальных учреждений по взаимодействию с религиозными объединениями.

13. Объектами профессиональной деятельности выпускников по направлению подготовки специалистов по теологии являются:

- теологическое обучение и воспитание;

- обработка и описание музейных экспонатов и проведение экскурсий;

- каталогизация религиозных и религиоведческих материалов и
литературы в библиотеках и архивах;

- консультирование, обработка и предоставление материалов о религии
в СМИ;

- осуществление взаимодействия с религиозными организациями в
рамках деятельности соответствующих государственных и
муниципальных органов.

14. Виды профессиональной деятельности выпускников:

- теологическая деятельность;

- учебно-воспитательная и просветительская деятельность;

- социально-практическая деятельность;

- экспертно-консультативная деятельность;

- представительско-посредническая деятельность.

Выпускник должен быть готов к теологической и религиоведческой деятельности в качестве теолога на должностях, не предусматривающих наличия обязательного высшего теологического образования: теолог, младший теолог-консультант, младший теолог-эксперт, младший педагог-воспитатель, помощник теолог-педагога и др. В различных организациях (предприятиях) независимо от их организационно-правовых форм.

Конкретные виды профессиональной деятельности, к которым, в основном, готовится выпускник, должны определять содержание его образовательной программы, разрабатываемой спузом совместно с заинтересованными работодателями.

15. Перечень задачи профессиональной деятельности выпускников.

Теологическая деятельность:

- способен к социальному взаимодействию на основе принятых в обществе моральных и правовых норм, проявление уважение к людям, толерантность к другой культуре, готовность к поддержанию партнерских отношений;

- умение вести диалог на основе ценностей гражданского демократического общества, способен занимать активную гражданскую позицию;

- использование полученные знания, необходимые для пропаганды здорового образа жизни, охраны природы и рационального использования ресурсов.

Учебно-воспитательная и просветительская деятельность:

- пользование современными учебно-организационными методиками и принципами воспитания при ассистировании (участии под руководством преподавателя) в учебном процессе в садиках, начальных учебных заведениях;

- умение организовывать самостоятельные занятия обучающихся и проводить внеучебные мероприятия.

Социально-практической деятельность:

- использование в практической деятельности знания теологических основ, принципов, методов и различные формы этой деятельности.

- участвовать в практической деятельности религиозной организации и применяет результаты этих исследований.

Экспертно-консультативная деятельность:

- использование результаты анализа при решении конкретных профильных экспертно-консультативных задач и провести экспертизу в теологических действиях и детских изданиях.

Представительско-посредническая деятельность:

- умение вести межконфессиональный диалог и применение перечисленные знания при работе в координационных структурах с участием религиозных организаций, а также при осуществлении представительско-посреднических функций во всех областях профессиональной деятельности теолога.

16. Выпускник, освоивший основную профессиональную образовательную программу по специальности среднего профессионального образования 050717 – “Теология”, подготовлен:

- к освоению основной образовательной программы высшего профессионального образования по теологии и религиоведению;

- к освоению основной образовательной программы высшего профессионального образования по теологической специальности и родственным направлениям подготовки высшего профессионального образования в ускоренные сроки (531600 - “Теология”), (531400 – “Религиоведение”)

ГЛАВА 4

ОБЩИЕ ТРЕБОВАНИЯ К УСЛОВИЯМ РЕАЛИЗАЦИИ ОСНОВНОЙ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ ПРОГРАММЫ

17. Образовательные организации, реализующие образовательные программы среднего профессионального образования, самостоятельно разрабатывают основную профессиональную образовательную программу по специальности. Основная профессиональная образовательная программа разрабатывается на основе соответствующего Государственного образовательного стандарта по специальности, с учетом потребностей рынка труда.

Образовательные организации, реализующие образовательные программы среднего профессионального образования, обязаны ежегодно обновлять основную профессиональную образовательную программу с учетом развития науки, культуры, экономики, техники, технологий и социальной сферы, в соответствии с рекомендациями по обеспечению гарантии качества образования, заключающимися:

- в разработке стратегии по обеспечению качества подготовки выпускников;

- в мониторинге, периодическом рецензировании образовательных программ;

- в разработке объективных процедур оценки уровня знаний и умений студентов, компетенций выпускников на основе четких согласованных критериев;

- в обеспечении качества и компетентности преподавательского состава;

- в обеспечении достаточными ресурсами всех реализуемых образовательных программ, контроле эффективности их использования, в том числе путем опроса обучаемых;

- в регулярном проведении самообследования по согласованным критериям для оценки своей деятельности (стратегии) и сопоставления с другими образовательными организациями;

- в информировании общественности о результатах своей деятельности, планах, инновациях.

Требования к организации практик: по специальности 050717 – “Теология” организуются следующие виды практик согласно учебному графику: учебно-ознакомительная, учебно-производственная и профессиональная (квалификационная).

18. Оценка качества подготовки студентов и выпускников должна включать их текущую, промежуточную и итоговую государственную аттестации.

Текущая аттестация студентов проводится в течение учебного семестра на основании модульно-рейтинговой системы оценивания, установленной образовательной организацией, реализующей образовательную программу среднего профессионального образования (утвержденной педагогическим советом).

Промежуточная аттестация студентов проводится в конце каждого семестра и по всем дисциплинам выставляются итоговые оценки (экзаменационные оценки) по итогам текущей аттестации в семестре.

Для текущей, промежуточной аттестации студентов и итоговой аттестации выпускников на соответствие их персональных достижений поэтапным или конечным требованиям соответствующей основной профессиональной образовательной программы создаются базы оценочных средств, включающие типовые задания, контрольные работы, модульные тесты, позволяющие оценить знания, умения и уровень приобретенных компетенций. Базы оценочных средств разрабатываются и утверждаются образовательной организацией, реализующей образовательную программу среднего профессионального образования.

По специальности 050717 – “Теология” проводятся следующие виды итоговой государственной аттестации выпускников:

- итоговой экзамен по отдельной дисциплине;

- итоговый междисциплинарный экзамен по специальности.

19. При разработке основной профессиональной образовательной программы должны быть определены возможности образовательной организации, реализующей образовательную программу среднего профессионального образования, в формировании социально-личностных компетенций выпускников (например, компетенций социального взаимодействия, самоорганизации и самоуправления, системно-деятельного характера). Образовательная организация, реализующая образовательную программу среднего профессионального образования, обязана:

- сформировать свою социокультурную среду;

- создать условия, необходимые для всестороннего развития личности;

- способствовать развитию социально-воспитательного компонента учебного процесса, включая развитие студенческого самоуправления, участие студентов в работе общественных организаций, спортивных и творческих клубов, научных студенческих обществ.

20. Основная профессиональная образовательная программа образовательной организации, реализующей образовательную программу среднего профессионального образования, должна содержать дисциплины по выбору студента в объеме не менее одной трети вариативной части каждого цикла дисциплин. Порядок формирования дисциплин по выбору студента устанавливает педагогический совет образовательной организации, реализующей образовательную программу среднего профессионального образования.

21. Образовательная организация, реализующая образовательную программу среднего профессионального образования обязана:

- обеспечить студентам реальную возможность участвовать в формировании своей программы обучения;

- ознакомить студентов с их правами и обязанностями при формировании основной профессиональной образовательной программы;

- разъяснить, что избранные студентами дисциплины становятся для них обязательными, а их суммарная трудоемкость не должна быть меньше, чем это предусмотрено учебным планом.

22. Студенты имеют право в пределах объема учебного времени, отведенного на освоение учебных дисциплин по выбору студента, предусмотренных основной профессиональной образовательной программой, выбирать конкретные дисциплины.

23. Студенты обязаны выполнять в установленные сроки все задания, предусмотренные основной профессиональной образовательной программой образовательной организации, реализующей образовательную программу среднего профессионального образования.

24. В целях достижения результатов при освоении основной профессиональной образовательной программы студенты обязаны участвовать в развитии студенческого самоуправления, работе общественных организаций, спортивных и творческих клубов, научных студенческих обществ.

25. Максимальный объем учебной нагрузки студента устанавливается 45 часов в неделю, включая все виды его аудиторной и внеаудиторной (самостоятельной) учебной работы.

Объем аудиторных занятий в неделю при очной форме обучения определяется Государственным образовательным стандартом с учетом специфики специальности не более 60% общего объема, выделенного на изучение каждой учебной дисциплины.

26. При очно-заочной (вечерней) форме обучения объем аудиторных занятий должен быть не менее 16 часов в неделю.

27. При заочной (дистантной) форме обучения студенту должна быть обеспечена возможность занятий с преподавателем в объеме не менее 150 часов в год.

28. Общий объем каникулярного времени в учебном году должен составлять 10 недель, в том числе не менее двух недель в зимний период.

ГЛАВА 5

ТРЕБОВАНИЯ К ОСНОВНОЙ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ ПРОГРАММЕ

29. Выпускник по специальности 050717 – “Теология” в соответствии с целями основной профессиональной образовательной программы и задачами профессиональной деятельности, указанными в пунктах 11 и 16 настоящего Государственного образовательного стандарта, должен обладать следующими компетенциями:

а) общими (ОК) .

ОК1 уметь организовать собственную деятельность, выбирать методы и способы выполнения профессиональных задач, оценивать их эффективность и качество;

ОК2 решать проблемы, принимать решения в стандартных и нестандартных ситуациях, проявлять инициативу и ответственность;

ОК3 осуществлять поиск, интерпретацию и использование информации, необходимой для эффективного выполнения профессиональных задач, профессионального и личностного развития;

ОК4 использовать информационно-коммуникационные технологии в профессиональной деятельности;

ОК5 уметь работать в команде, эффективно общаться с коллегами, руководством, людьми;

ОК6 брать ответственность за работу членов команды (подчиненных) и их обучение на рабочем месте, за результат выполнения заданий;

ОК7 управлять собственным личностным и профессиональным развитием, адаптироваться к изменениям условий труда и технологий в профессиональной деятельности;

ОК8 быть готовым к организационно-управленческой работе с малыми коллективами. Перечень общих компетенций может быть дополнен в соответствии с профилем специальности.

б) профессиональными (ПК) .

- в области теологической деятельности:

ПК1 активно применяет базовые знания в области теологии, а также использует специализированные знания фундаментальных разделов философии, истории, искусствоведения, филологии для освоения профильных теологических дисциплин;

ПК2 умеет использовать стандартные методы решения проблем, имеющих теологическое содержание;

ПК3 готов использовать теологические знания для решения профессиональных задач;

ПК4 владеет способами решения методических проблем (модели, методики, технологии и приёмы обучения) и способен применять технологии оценивания качества обучения;

ПК5 применяет современные технические средства и информационные технологии для решения поставленных профессиональных задач;

ПК6 владеет способами, техникой, методикой и приёмами социализации людей и способен создавать условия для профессионального самоопределения людей;

- в области учебно-воспитательной и просветительской деятельности:

ПК7 умеет составлять источниковедческие и библиографические обзоры по общим и специальным учебным курсам;

ПК8 пользуется современными учебно-организационными методиками и принципами воспитания при ассистировании (участии под руководством преподавателя) в учебном процессе в общеобразовательных, средних учебных заведениях; может организовывать самостоятельные занятия обучающихся и проводить внеучебные мероприятия.

- в области социально-практической деятельности:

ПК9 использует в практической деятельности знания теологических оснований, принципов, методы и различные формы этой деятельности;

в области экспертно-консультативной деятельности:

ПК10 подбирает, систематизирует и анализирует материалы в соответствии с объектами профессиональной деятельности;

ПК11 использует результаты анализа при решении конкретных теологических экспертно-консультативных задач;

ПК12 может участвовать в практической деятельности конфессии и применять результаты этих исследований;

- в области представительско-посреднической деятельности:

ПК13 пользуется знаниями в области истории, типологии и актуальных проблем взаимоотношений, как в религиозной организации, так и в межрелигиозном, культурном (цивилизационном), общественном, государственном и научном контексте;

ПК14 применяет перечисленные знания при работе в координационных структурах с участием религиозных организаций, а также при осуществлении представительско-посреднических функций во всех областях профессиональной деятельности теолога.

30. Основная профессиональная программа среднего профессионального образования предусматривает изучение следующих учебных циклов:

1) общегуманитарный цикл;

2) математический и естественнонаучный цикл;

3) профессиональный цикл;

4) практика;

5) итоговая государственная аттестация;

6) физическая культура.

Основная профессиональная образовательная программа среднего профессионального образования разрабатывается в соответствии со структурой, прилагаемой к настоящему Государственному образовательному стандарту.

31. Каждый цикл дисциплин должен иметь базовую (обязательную) и вариативную части. Вариативная часть должна дать возможность расширения или углубления знаний, умений и навыков студентов, определяемых содержанием дисциплин базовой части. Вариативная часть устанавливается средним профессиональным учебным заведением исходя из специфики реализуемой профессиональной образовательной программы.

32. Реализация основной профессиональной образовательной программы специальности должна обеспечиваться педагогическими кадрами, имеющими базовое образование, соответствующее профилю преподаваемой дисциплины, и систематически занимающимися научной и/или научно-методической деятельностью.

Преподаватели профессионального цикла должны иметь высшее профессиональное образование по теологии или религиоведению.

Доля штатных преподавателей к общему числу преподавателей образовательной программы должна составлять не менее 80%. Соотношение преподаватель / студент должно быть не более 1:12.

33. Реализация основной профессиональной образовательной программы специальности должна обеспечиваться доступом каждого студента к базам данных и библиотечным фондам, формируемым по полному перечню дисциплин основной профессиональной образовательной программы. Образовательная программа образовательной организации, реализующей программы среднего профессионального образования, должна включать лабораторные практикумы и практические занятия с учетом формируемых компетенций.

Обеспеченность студентов учебной литературой и/или электронной литературой, необходимой для реализации основной профессиональной образовательной программы, должна соответствовать нормативу – 0,5 экземпляра на одного студента. Источники учебной информации должны отвечать современным требованиям. В образовательном процессе должны использоваться законодательные акты, нормативные документы, материалы профессионально-ориентированных периодических изданий.

Обязательные учебники и методические пособия определяются рабочими программами на основании требований ГОС СПО. В качестве учебников могут использоваться тиражированные экземпляры конспектов лекций, электронных учебников.

Учебная и учебно-методическая литература должна быть по:

- гуманитарным и социально-экономическим дисциплинам, изданные за последние 5 лет.

- математическим и естественно-научным, профессиональным специальным дисциплинам, изданные за последние 10 лет.

Для применения дистанционных образовательных технологий электронное учебно-методическое обеспечение должно составлять 100%.

34. Образовательная организация, реализующая основную профессиональную образовательную программу среднего профессионального образования по специальности 050717 – “Теология” должна располагать материально-технической базой, обеспечивающей проведение всех видов лабораторной, дисциплинарной и междисциплинарной подготовки, практической подготовки студентов, предусмотренных учебным планом образовательной организации, реализующей программы среднего профессионального образования, соответствующей действующим санитарным и противопожарным правилам и нормам. Полезная площадь на одного студента с учетом двухсменности занятий должна быть не менее 7кв. м.

ПРИМЕРНЫЙ ПЕРЕЧЕНЬ

кабинетов, лабораторий, других помещений и их оснащение

а) для реализации общеобразовательного цикла:

- Кыргызский язык и кыргызская литература (наглядные пособия, словарь);

- Русский язык и русская литература (наглядные пособия, словарь);

- Иностранный язык (наглядные пособия, словарь, персональный компьютер с выходом в интернет (1:12));

- Математика (наглядные пособия);

- Информатика (наглядные пособия, словарь, персональный компьютер (1:12));

- История Кыргызстана (наглядные пособия);

- Манасоведение (наглядные пособия, «Манас» - все тома);

- История (наглядные пособия);

- География и экология (наглядные пособия карта мира);

- Физика (наглядные пособия, приборы);

- Химия (наглядные пособия, приборы);

- НВП (наглядные пособия);

- Социально-экономические дисциплины (наглядные пособия).

б) для реализации профессионального цикла:

- Студия для тренинговых занятий;

- Ресурсные центры;

- наглядные пособия, словари по всем теологическим дисциплинам.

в) общие помещения:

- Спортивный зал;

- Библиотека (электронная библиотека), читальный зал с выходом в интернет (1:1));

- Актовый зал;

- Столовая;

- Медпункт.

35. Требования к содержанию, объему и структуре выпускных квалификационных работ определяются средним профессиональным учебным заведением с учетом Положения об итоговой государственной аттестации выпускников образовательной организации среднего профессионального образования Кыргызской Республики, утвержденного постановлением Правительства Кыргызской Республики от 4 июля 2012 года № 470.

Приложение 1

Структура основной профессиональной образовательной программы

среднего профессионального образования

по специальности 050717 – “Теология”

№ п/п	Учебные циклы и проектируемые результаты их освоения	Трудоемкость, кредиты (зачетные единицы)	Перечень дисциплин для разработки примерных программ, учебников и учебных пособий	Коды формируемых компетенций
СПО	Общегуманитарный цикл	18
1	Базовая часть	15
	В результате изучения базовой части цикла студент должен: знать: - лексический (1000-1200 лексических единиц) и грамматический минимум по кыргызскому, русскому и иностранному языкам, необходимый для чтения, письма и перевода со словарем текстов профессиональной направленности; - нормы официально-деловой письменной речи; - основные способы переработки текстовой информации; - основные правила оформления деловых документов; - произведения и биографию великих кыргызских писателей и поэтов; - закономерности исторического развития Кыргызстана, его место в системе мирового сообщества; - идею, содержание, героев эпоса «Манас» в жизни человека и общества; историю кыргызов в эпосе «Манас»; - основные закономерности взаимодействия человека и общества; человека и природы. уметь: - логически верно, аргументировано и ясно строить свою устную и письменную речь на кыргызском, русском и иностранным языках на профессиональные и повседневные темы; - самостоятельно совершенствовать устную и письменную речь, пополнять словарный запас; - переводить со словарем тексты на кыргызском, русском и иностранном языках профессиональной направленности; - вести диалоги, монологи на кыргызском, русском и иностранном языках; - выделять основную идею произведения, составлять тезисный план по творчеству писателей и поэтов, характеризовать главных героев; - выявлять, анализировать причинно-следственные связи и закономерности исторического процесса; - объяснить место и значение эпоса «Манас» среди шедевров устного народного творчества, эпического наследия человечества; - применять идеи эпоса «Манас» в процессе жизнедеятельности. владеть: - навыками культуры общения на кыргызском, русском и иностранном языках; - эффективными методиками коммуникации; - навыками лингвистического анализа различных текстов; - навыками грамотного письма и устной речи на кыргызском, русском и иностранном языках; - навыками анализа прочитанных произведений, способностями выделять тему, идею, композицию, сюжет произведения, анализировать действия героев; - навыками работы с исторической литературой, исследования памятников и источников отечественной истории; - методами и приемами анализа исторических явлений; - навыками самостоятельной работы и самоорганизации; - способностями применять полученные знания в процессе решения задач в образовательной и профессиональной деятельности.	15	Кыргызский язык и литература Русский язык Иностранный язык История Кыргызстана Манасоведение	ОК1 – ОК8 ПК1
	Вариативная часть (знания, умения, навыки определяются основной профессиональной образовательной программой среднего профессионального учебного заведения)	3		ПК1
2	Математический и естественнонаучный цикл	6
	Базовая часть	4
	В результате изучения базовой части цикла студент должен: знать: - основные способы математической обработки информации; - принципы математических рассуждений и доказательств; - системы счисления; - методы математической статистики; - основы алгебры и геометрии; - основы современных технологий сбора, обработки и представления информации; - стандартное программное обеспечение, необходимое в профессиональной деятельности; - виды поисковых систем для нахождения необходимой информации; - методы и средства поиска, систематизации и обработки общей и профессиональной информации; - правила техники безопасности и гигиенические рекомендации при использовании средств ИКТ в профессиональной деятельности; - возможности использования ресурсов сети Интернет для совершенствования профессиональной деятельности, профессионального и личностного развития. уметь: - применять математические методы для решения профессиональных задач; - выполнять приближенные вычисления; - проводить элементарную статистическую обработку информации и результатов исследования, представлять полученные данные графически; - использовать современные информационно - коммуникационные технологии (включая пакеты прикладных программ, локальные и глобальные компьютерные сети) для сбора, обработки и анализа информации в профессиональной деятельности; - соблюдать правила техники безопасности и гигиенические рекомендации при использовании средств ИКТ в профессиональной деятельности; - использовать сервисы и информационные ресурсы сети Интернет в профессиональной деятельности. владеть: - основными методами математической обработки информации; - методами математической логики; - навыками работы с программными средствами общего и профессионального назначения; - навыками сбора и обработки информации в соответствующих сферах профессиональной деятельности.		Профессиональная математика Информатика	ОК1 – ОК8 ПК4
	Вариативная часть (знания, умения, навыки определяются основной профессиональной образовательной программой среднего профессионального учебного заведения)	2		ПК5
3	Профессиональный цикл	75
	Базовая часть	60
	В результате изучения базовой части цикла студент должен: знать : - сущность, специфику, цели и задачи теологии; - основные факты истории и современное состояние, структуру и методологические основы, фундаментальные разделы конфессионального вероучения; - историю формирования и интерпретации сакральных текстов; - основные источники и авторов вероучительных литератур; - историю возникновения и современное состояние конфессий; - основные религиозных ритуалов и основы изучения и толкования священной книги и священных сказаний; - основы письменности, фонетического строя, грамматики и лексики языка сакральных текстов в соответствии с реализуемым профилем; - историю и современное состояние государственно-конфессиональных и общественно-конфессиональных отношений и практических аспектов жизни конфессий; - основы конфессиональной социальной доктрины; - основы конфессионального понимания культуры и общества; - виды и функции профессиональной деятельности теологического младшего эксперта; - основы профессионального и делового этикета, общения; - пути и способы преодоления конфликтов; - основные исторические этапы становления и развития теологии. уметь: - излагать базовые теологические знания и связи; - анализировать проблемы и задачи, связанные с основными видами профессиональной деятельности; - понимать, излагать и критически анализировать базовую религиоведческую информацию; - учитывать специфику и современное сочетание глобального, национального и религиозного развития; - определить, конкретизировать и выстраивать иерархию профессиональных задач и находить пути их реализации; - осуществлять основные виды профессиональной деятельности в сфере религии; - использовать знание теорий теологии в практической деятельности как младший эксперт; - предоставлять информацию, консультации по вопросам нормативно-правовой базы в сфере теологии; - осуществлять посредничество в процессе теологического и общественного обслуживания; - оказывать теологические консультативные услуги в разных формах (очно, дистанционно); - использовать разные формы и методы работы (беседы, консультации, встречи и др.) с родителями с целью педагогической и духовно-педагогической помощи детям и подросткам; - помогать проводить воспитательные и развивающие занятия с детьми; - осуществлять популяризацию духовных услуг; - презентовать цель духовного обслуживания, и в частности профессиональной деятельности младшего теолога; - подготовить обобщенную информацию о лучшем опыте собственной работы; - формировать положительный имидж духовного работника в религиозной сфере. владеть : - методиками анализа явлений и процессов в религиозной сфере; - этическими нормами поведения в сложных ситуациях профессиональной деятельности; - навыками публичной речи, логики и аргументации, ведения дискуссий и полемики; - использовать теоретические теологические соответствующие знания на практике; - деловым, профессионально-ориентированным арабским языком; - методами сбора, интерпретации информации о религиозных ситуациях; - основными навыками профессионального взаимодействия с людьми; - приемами представительства интересов людей и общества; - методов духовно-педагогической работы; - навыками работы в коллективе / командной работы, сотрудничества в мультидисциплинарной группе; - навыками информационно-коммуникативной деятельности; - навыками саморазвития, повышения квалификации и профессионального мастерства.		Профессиональный язык (Арабский язык) Изучение священной книги (Изучение священного Корана) Нормы религиозных ритуалов (Фикх ибадат) Изречения Пророка Религиозная этика (Исламская этика) Государственная политика КР в религиозной сфере История религий Жизнеописание Пророка Введение в вероучение Риторика Религиозные школы и течения Введение в религиозную психологию Толкование священной книги (Толкование Корана) Конфессиональное право (Исламское право)	ОК1 – ОК8, ПК1 – ПК14.
	Вариативная часть (знания, умения, навыки определяются основной профессиональной образовательной программой среднего профессионального учебного заведения)	15
4	Практики (практические умения и навыки определяются основной профессиональной образовательной программой среднего профессионального учебного заведения)	15
5	Итоговые государственные аттестации	6
6	Физическая культура	по 2 часа в неделю
7	Общая трудоемкость ОПОП СПО	120

Приложение 2

Примерный учебный план

среднего профессионального образования

Специальности 050717 – “Теология”

Квалификация: Теолог

Нормативный срок обучения: 1г. 10 мес.

№ п/п	Наименование учебных дисциплин (в том числе практик)	Общая трудоемкость		Примерное распределение по семестрам
		В кредитах	В часах	Семестр 3	Семестр 4	Семестр 5	Семестр 6
		В кредитах	В часах	Количество недель
1	Общегуманитарный цикл	18	540	15-18	15-18	12-18	9-18
1	Базовая часть	1 5	450
1.1	Кыргызский язык и литература	3	90	*
1.2	Русский язык	3	90	*
1.3	Иностранный язык	3	90		*
1.4	История Кыргызстана	4	120		*
1.5	Манасоведение	2	60	*
	Вариативная часть	3	90
2	Математический и естественно - научный цикл	6	180
2	Базовая часть	4	120
2.1	Профессиональная математика	2	60	*
2.2	Информатика	2	60		*
	Вариативная часть	2	60
3	Профессиональный цикл	75	2250
3	Базовая часть	60	1800
3.1	Профессиональный язык	8	240	*
3.2	Изучение священной книги	8	240	*	*
3.3	Нормы религиозных ритуалов	7	210		*
3.4	Изречения Пророка	8	240			*
3.5	Религиозная этика	2	60	*
3.6	Государственная политика КР в религиозной сфере	2	60		*
3.7	История религий	4	120			*
3.8	Жизнеописание Пророка	4	120			*
3.9	Введение в вероучение	4	120			*
3.10	Риторика	2	60			*
3.11	Религиозные школы и течения	2	60			*
3.12	Введение в религиозную психологию	2	60				*
3.13	Толкование священной книги	4	120				*
3.14	Конфессиональное право	3	90				*
	Вариативная часть	1 5	450
4	Физическая культура (по 2 часа в неделю)			х	х
5	Практики	15	1 5		*	*	*
6	Итогов ые государственные аттестации	6	180		*		*
7	Количество экзаменов			8-10	8-10	8-10	8-10
8	Общая трудоемкость основной образовательной программы	120	3600	30	30	30	30

Настоящий стандарт по специальности 050717 – “Теология” разработан Учебно-методическим советом по разработке ГОС СПО при базовом образовательном учреждении – Теологическом колледже Кыргызского Государственного университета имени И. Арабаева.

Председатель УМС, проректор по

учебной работе КГУ им. И.Арабаева,

кандидат психологических наук, профессор Коӊурбаев Т.А.

Заместитель председателя УМС,

Доктор философии по юриспруденции Исмаилов Ш.А.

Секретарь УМС,

Кандидат политических наук Дуйшеева Р.К.

ОКУТУУНУН НАТЫЙЖАЛАРЫ

ТЕОЛОГИЯ 531600

Окуу стандарттары

СРЕДНЕГО ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ

Кыргызской Республики